کد مطلب:28974 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:113

آن که جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد












«وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَآءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفُ م بِالْعِبَادِ ».[1].

و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به بندگان، مهربان است.

3133. امام زین العابدین علیه السلام - درباره همین آیه شریف -:[ این] آیه، درباره علی علیه السلام هنگامی كه وی شب در جای پیامبرصلی الله علیه وآله خوابید، نازل شده است.[2].

3134. امام باقرعلیه السلام:امّا سخن خداوند متعال:«و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به بندگان، مهربان است»، درباره علی بن ابی طالب علیه السلام، هنگامی كه با خوابیدن در جای پیامبر خدا در شبی كه كافران قریش درپی او بودند، جان خویش را برای خدا و پیامبر او بخشید، نازل شده است.[3].

3135. تاریخ دمشق - به نقل از ابن عبّاس -:علی علیه السلام در شبی كه پیامبر خدا از دسترس مشركانْ خارج شد، در جای وی خوابید تا خروج او را برای قریشیان، سرپوشیده دارد و درباره وی، آیه «و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به بندگان، مهربان است» نازل شد.[4].

3136. اُسد الغابة - به نقل از ثعلبی -:خداوند عزوجل درباره علی علیه السلام هنگامی كه پیامبر خدا به سوی مدینه می رفت، این آیه را نازل كرد:«و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد».[5].

3137. الأمالی - به نقل از ابو زید سعید بن اوس -:هرگاه ابوعمرو بن علا آیه «و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به بندگان، مهربان است» را می خواند، می گفت:خداوند، علی علیه السلام را گرامی داشت. این آیه درباره وی نازل شده است.[6].

3138. مناقب آل أبی طالب:ثعلبی در التفسیر، ابن عقب در الملحمة، ابو السعادات در الفضائل العشرة، غزّالی در الإحیاء و همچنین در كیمیای سعادت، در نقل هایشان از ابویقظان و گروهی از شیعیان و یا كسانی كه منسوب به شیعه اند، از قبیل:ابن بابویه، ابن شاذان، كلینی، طوسی، ابن عقده، برقی، ابن فیّاض، عبدلی، صفوانی و ثقفی، به اسناد خود از ابن عبّاس و ابو رافع و هند بن ابی هاله آورده اند كه پیامبر خدا فرمود:«خداوند بر جبرئیل و میكائیل، وحی كرد:"من بین شما دو تن، برادری قرار دادم و عمر یكی از شما را طولانی تر از دیگری كردم. كدام یك از شما برادرِ خود را بر خویش مقدّم می دارید؟".

هر دو مرگ را ناگوار شمردند. خداوند به آن دو وحی كرد:«چرا شما همچون ولیّ من، علی بن ابی طالب نیستید؟ بین او و محمّد، فرستاده خویش، برادری قرار دادم. آن گاه او را در زنده بودن، بر خویش مقدّم داشت و بر جای وی بیدار ماند تا او را با خونش حفاظت كند. هر دو بر زمین فرود آیید و او را از دشمنانش محفوظ دارید.

جبرئیل فرود آمد و بالای سرِ آن حضرت نشست و میكائیل، پایین پای او و جبرئیل می گفت:آفرین، آفرین! چه كسی مانند توست، ای پسر ابو طالب؟ خداوند به وی بر فرشتگانش مباهات می كند. پس خداوند، این آیه را نازل كرد:"و از میان مردم، كسی است كه جان خود را برای خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به بندگان، مهربان است"».[7].

3139. تفسیر الفخر الرازی - در تفسیر همین آیه شریف -:[ این آیه] درباره علی بن ابی طالب علیه السلام نازل شده است، هنگامی كه در جای پیامبرصلی الله علیه وآله در شب خارج شدن آن حضرت به سوی غار، خوابید.

و روایت شده است هنگامی كه علی علیه السلام در جای پیامبرصلی الله علیه وآله خوابید، جبرئیل علیه السلام بالای سرِ او و میكائیل علیه السلام، پایین پای او ایستادند و جبرئیل، ندا در می داد:«آفرین، آفرین! چه كسی مانند توست، ای پسر ابو طالب؟ خداوند به تو بر فرشتگانش مباهات می كند» و [ این] آیه، نازل شد.[8].

ر. ك:ج 1، ص 141 (ایثار شگفت در شب هجرت).

ج 9، ص 205 (كمال از خود گذشتگی).

ج 11، ص 407 (ساختن احادیثی در مذمّت وی).









    1. بقره، آیه 207.
    2. الأمالی، طوسی:996/446، مناقب آل أبی طالب:64/2.
    3. تفسیر العیاشی:292/101/1.
    4. تاریخ دمشق:67/42؛ الأمالی، طوسی:451/252. نیز، ر. ك:مجمع البیان:535/2.
    5. اُسد الغابة:3789/98/4؛ خصائص الوحی المبین:62/93.
    6. الأمالی، طوسی:997/446.
    7. مناقب آل أبی طالب:64/2.
    8. تفسیر الفخر الرازی:221/5، شواهد التنزیل:133/123/1؛ إرشاد القلوب:224.